การศึกษาการดูแลต่อเนื่องที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรก
The Study of Family-Centered Continuing Care in First Stroke Patients
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาปญหา ความตองการและความคาดหวัง ตลอดจน สังเคราะหแนวทางเบื้องตนในการดูแลผูปวยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรกอยางตอเนื่องที่เนนครอบครัว เปนศูนยกลาง โดยใชการวิจัยเชิงคุณภาพ ผูใหขอมูลคือ ผูปวยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรกจำนวน 7 คน สมาชิกในครอบครัวผูปวยที่เปนผูดูแลหลักจำนวน 7 คน บุคลากรสุขภาพจำนวน 11 คน เก็บขอมูลระหวางเดือนกุมภาพันธ – ตุลาคม พ.ศ. 2550 เครื่องมือที่ใชในการวิจัยคือ แนวคำถามใน การสัมภาษณเจาะลึก การสังเกตแบบมีสวนรวมและไมมีสวนรวมและตัวผูวิจัย ความนาเชื่อถือของ เครื่องมือไดจากการตรวจสอบแบบสามเสาขอมูลจากเครื่องมือทุกสวน วิเคราะหขอมูลดวยการ วิเคราะหเชิงเนื้อหาภายใตการพิทักษสิทธิ์ผูถูกวิจัย
ผลการศึกพบว่า ปัญหา ความต้องการและความคาดหวังในการดูแลผู้ปวยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรกอยางตอเนื่องที่เนนครอบครัวเปนศูนยกลางในระยะการวางแผนจำหนาย ระยะการสงตอ และ ระยะการดูแลที่บาน มีดังนี้ 1) ปญหาการดูแลในระยะการวางแผนจำหนายพบวา ครอบครัวไดรับ ขอมูลเพื่อเตรียมความพรอมในการดูแลผูปวยเมื่อกลับบานไมเพียงพอและไมไดมีสวนรวมในการดูแล ขณะที่ผูปวยอยูโรงพยาบาล ระยะการสงตอจะมีปญหาระบบบริการสุขภาพขาดการใหขอมูลไปยังหนวย งานที่เกี่ยวของ ไมมีผูประสานงานในการสงตอขอมูล สวนระยะการดูแลที่บาน พบวาขาดการเสริม พลังความเขมแข็งใหแกครอบครัวในการดูแลผูปวยเมื่อกลับบาน 2) ความตองการในการดูแลผูปวย โรคหลอดเลือดสมองครั้งแรกอยางตอเนื่องที่เนนครอบครัวเปนศูนยกลางในระยะการวางแผนจำหนาย
จะเห็นวาผูปวยตองการการสนับสนุนชวยเหลือและกำลังใจจากครอบครัว สวนครอบครัวตองการขอมูล และไดลงมือปฏิบัติจริงในการเตรียมดูแลผูปวย ตองการใหผูปวยรวมมือในการดูแลและตองไดรับการ ปรับวิธีคิดเพื่อยอมรับเหตุการณที่เกิดขึ้น สวนระยะการสงตอของระบบบริการสุขภาพนั้นจะตองมีการ สงตอขอมูล จัดทีมประสานงานในการดูแลและรับผิดชอบ และระยะการดูแลที่บาน ผูปวยและครอบครัว ตองการให สมาช กสน ิ บสน ั นชุ วยเหล อกื นในการด ั แลผ ู ปูวยและควรม พยาบาลไปเย ี ยมบ ี่ าน 3) ความคาดหวงั ในการดูแลผูปวยโรคนี้ในระยะการวางแผนจำหนายนั้น ทั้งผูปวยและครอบครัวคาดหวังการดูแลรักษา ที่ดีที่ชวยใหผูปวยหายเปนปกติ โดยตองการการแพทยปจจุบันและการแพทยทางเลือก การฝกทำกาย ภาพบำบัด ตองการใหบุคลากรมาใหความรูและคำแนะนำในการดูแลผูปวย ระยะการสงตอนั้นระบบ บริการสุขภาพคาดหวังใหมีผูประสานงานในการสงตอขอมูลการดูแลอยางตอเนื่อง สวนระยะการดูแล ที่บาน ผูปวยและครอบครัวคาดหวังใหมีพยาบาลเยี่ยมบานและครอบครัวรวมกันชวยเหลือใหกำลังใจ 4) แนวทางการดูแลตอเนื่องในผูปวยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรกที่เนนครอบครัวเปนศูนยกลางควร ประกอบดวยกระบวนการการวางแผนจำหนาย การดูแลที่บานและการสงตอผูปวย โดยในการวางแผน จำหนายนั้นควรเนนการเตรียมพรอมครอบครัวและผูดูแลหลักใหมีศักยภาพในการมีสวนรวมที่จะทำ กิจกรรมการดูแลผูปวยที่บานไดดวยตนเอง สำหรับการดูแลที่บานควรเนนบริการติดตามเยี่ยมบานที่ มุงเพิ่มศักยภาพของผูดูแลหลักและครอบครัว สวนการสงตอควรเนนการสงตอขอมูลและประสานงาน โดยใชแฟมครอบครัวเปนกลไกสำคัญสำหรับการดูแลผูปวยและครอบครัว
ขอเสนอแนะจากการศึกษา ควรนำแนวทางการดแลต่อเนื่องที่พัฒนาเน้นครอบครัวเป็นศนย์กลาง ในผูปวยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรกบนพื้นฐานปญหา ความตองการและความคาดหวังไปพัฒนาเปน แนวปฏิบัติพยาบาลเพื่อใชในชุมชนและพัฒนาแหลงการเรียนรูการดูแลผูปวยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรก ที่บานโดยเนนการมีสวนรวมของผูปวย ครอบครัวและชุมชนแบบผูปวยชวยเหลือผูปวยหรือครอบครัว ชวยเหลือครอบครัวที่มีการลงมือปฏิบัติจริงในทุกกิจกรรมการดูแล
The primary purpose of this study was aimed to investigate the need, expectation, and fundamental synthesis in continuing care of patients with first stroke where family centered approach was focused. In this qualitative study, the sample included seven patients who have been diagnosed of first stroke disease, seven patients’ family members, and eleven healthcare personnel. Data collection was conducted during February – October 2007. The instrument used was the in-dept interview guidelines participating and non-participating observation, as well as researchers. The validity of the questionnaire instrument was tested in overall parts. The content analysis was performed under the respondent’s right protection.
The results have shown that; firstly, the problems pertaining to family-centered continuous care of patients with first stroke, from the respondent’s viewpoint, regarding to session of planned discharge, the patient’s family obtained inadequate information about readiness and taking care of the patients after leaving the hospital and returned to home. Regarding to session of referring, level of information service transferred to the related work units was low; there was no coordinator during a referring course. Regarding to homecare session, there was a lack of strengthening the family spirit when patient returned to home. Secondly, the needs for family-centered continuing care of patients with first stroke. In discharging session, the individual patient’s family needed for applicable information about readiness in taking care of the patient in practice. They needed for patient’s cooperation in handling things. They needed to adjust the way they thought to accept the realistic incident. In course of referring, forwarding the data was required necessarily; team synergy was needed to take accountability. At home-caring, the assistance among the family members was quite necessary to fulfill the continuing care of the patient with first stroke. Nurse personnel were required to visit the patient’s home for medical advice and recommendation. Thirdly, the expectation in the family-centered continuing care of patients with first stroke, in discharging session, the patient’s family expected that patient’s condition would resume to normality. The family members expected to be taught of physical therapy which would apply to the patient, healthcare instruction by nurses was demanded by patient’s family. In session of referring, the coordinating staffs were expected to transfer related data continuously. In course of home care, the patients and their family expected that nurses would visit them occasionally at home for medical assistance and encouragement. Fourthly, health care practices for family-centered continuing care of the patients with first stroke. In session of discharge, readiness of the family as core caregiver was important. To achieve this, family’s capacity was escalated and participation in healthcare activities in real practice at home was enhanced. Subsequent follow-up was emphasized to encourage caregiver’s capacity in taking care of the patients. In course of referring, data transfer and cooperation have been concentrated, where family file was used a caring-related mechanism. Based on the result of this paper, it’s suggested that family-centered continuous caring for the patients with
อ้อมใจ แก้วประหลาด หทัยชนก บัวเจริญ และ รัชนี นามจันทรา. (2552). การศึกษาการดูแลต่อเนื่องที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองครั้งแรก. วารสาร มฉก.วิชาการ 13 (25), 41-58.
อ่านบทความฉบับเต็ม
