แนวความคิดของการจัดทำสหบรรณานุกรมสำหรับห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาของประเทศไทย คือ การใช้รายการร่วมกัน อันจะช่วยรองรับการใช้ทรัพยากรร่วมกัน ลดความ ซ้ำซ้อนในการจัดทำรายการบรรณานุกรม และใช้ประโยชน์ในการยืมระหว่างห้องสมุดของสถาบันอุดมศึกษาไทย รวมทั้งอำนวยความสะดวกต่อผู้ใช้บริการ ทั้งนักศึกษา อาจารย์และนักวิชาการในการค้นหาหนังสือที่ต้องการโดย ที่ไม่ต้องเข้าเว็บไซต์ของแต่ละห้องสมุด ดังนั้นการจะทราบว่า ห้องสมุดแห่งใดมีทรัพยากรสารสนเทศรายการใดบ้าง จึงต้องมีการรวบรวมข้อมูลทางบรรณานุกรมของทรัพยากรสารสนเทศจากห้องสมุดแต่ละแห่ง
หน่วยวิจัยนวัตกรรมด้านสารสนเทศ สำนักวิชาสารสนเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ได้พัฒนาระบบฐานข้อมูล (Database System) ให้สามารถรองรับการดำเนินงานสหรายการ บรรณานุกรม (Union catalog) ของห้องสมุดสมาชิกเครือข่าย ThaiLis รวมทั้งพัฒนาโปรแกรมประยุกต์ (Application) บนพื้นฐานมาตรฐานสากลในการควบคุมรายการบรรณานุกรม (Bibliographic control) เพื่อให้ สามารถรองรับการทำรายการ การตรวจสอบและควบคุม และการใช้รายการร่วมกัน (Copy & Shared catalog) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
วิธีค้นหาสหรายการบรรณานุกรม (Union catalog)
ผู้ใช้บริการสามารถสืบค้นทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุดสมาชิกเครือข่าย ThaiLis ได้ดังนี้
1. เข้าไปที่ http://uc.thailis.or.th/main/index.aspx ค้นหาได้จากเขตข้อมูลที่กำหนดเป็นคำค้น เช่น ชื่อเรื่อง ชื่อผู้แต่ง ISBN หัวเรื่อง คำสำคัญ
ภาพที่ 1 เว็บเพจของ Union Catalog
2. ปรากฏรายการที่ค้นได้ ดังภาพที่ 2 และภาพที่ 3 ซึ่งจะเป็นรายชื่อหนังสือที่ต้องการ คือ หนังสือชื่อเรื่อง “เครื่องมือทางการเงิน”
ภาพที่ 2 ผลการสืบค้น 1
ภาพที่ 3 ผลการสืบค้น
3. เมื่อเลือกเล่มที่ต้องการแล้ว ผู้ใช้บริการต้องดูสถานที่ว่ามีให้บริการที่ห้องสมุดใดบ้าง โดยความสามารถของระบบแล้วสามารถกด Request ได้เลย เพื่อให้ห้องสมุดที่มีทรัพยากรดังกล่าวส่ง หนังสือมาให้ยืม แต่ตอนนี้ ยังอยู่ในระหว่างการปรับปรุงระบบและข้อตกลงกันอยู่ว่าจะดำเนินการ อย่างไรบ้าง ในเบื้องต้นขณะนี้นั้น ให้ดำเนินการโดยจดบันทึกเล่มที่ต้องการและมหาวิทยาลัยที่ให้บริการ เล่มนั้น ๆ แล้วมาติดต่อบรรณารักษ์ที่เคาน์เตอร์บริการสารสนเทศ เพื่อให้บรรณารักษ์ดำเนินการยืม/ สำเนา โดยผ่านบริการยืมระหว่างห้องสมุด (Inter Library Loan Service : ILL ) ซึ่งปรากฎ
ดังภาพที่4
ภาพที่ 4 รายละเอียดทางบรรณานุกรม
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าการแนะนำสหบรรณานุกรมห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาไทยในครั้งนี้จะเป็นประโยชน์และช่วยอำนวยความสะดวกให้กับผู้ใช้บริการทุกท่าน
เอกสารอ้างอิง
สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา. (2018, February 22). สหบรรณานุกรมห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาไทย(UCTAL). สืบค้นจาก http://uc.thailis.or.th/main/About.aspx
วราภรณ์พนมศิริ. (2018, February 28). สังคมอุดมปัญญา KKU Library. สืบค้นจาก https://library1.kku.ac.th/km/?p=1055
