ชีวิตพอเพียง หมอเกษม วัฒนชัย
เป็นหนังสือที่อ่านแล้ว ต้องบอกต่อๆ ว่า เป็นหนังสือที่ควรอ่าน เป็นหนังสือชีวประวัติของ ศาสตราจารย์ เกียรติคุณ นพ. เกษม วัฒนชัย องคมนตรี หรืออาจจะคุ้นเคยเรียกนามท่านว่า อาจารย์หมอเกษม หนังสือประเภทชีวประวัติ มักจะเป็นหนังสือที่จะให้มุมมอง แง่คิดของบุคคล ๆ นั้น ของอาจารย์หมอเกษม มีเรื่องราวที่ชวนให้ติดตามอ่านตั้งแต่หน้าปกใน เลยทีเดียว ที่ได้นำแนวคิด 3 ประการของอาจารย์หมอเกษม มาไว้
” 1. หาความสุขใกล้ตัว จากความอบอุ่นของครอบครัวและญาติมิตร จากความเอื้ออาทรของเพื่อนบ้านและชุมชน จากความงามที่ยั่งยืนของธรรมชาติ
2. ลดความอยากในวัตถุลงให้เหลือเท่าที่จำเป็น เพื่อจิตใจจะได้เป็นอิสระอย่างแท้จริง
3. ลดอัตตาลงให้เหลือน้อยที่สุด เพื่อที่จะได้เรียนรู้จากผู้อื่นให้ได้มากที่สุด”
พร้อมด้วยคำนำ ของ ศ. นพ. ประเวศ วะสี ที่กล่าวถึงหนังสือเล่มนี้ว่า “”ชีวิตพอเพียง” หรือ “จากคอกหมู่สู่องคมนตรี” เป็นเรื่องเล่าหรือตำนานชีวิตอันอุดมของเด็กจนๆ คนหนึ่งที่เกิดในคอกหมู ผู้ใฝ่ฝันใฝ่ดี วิริยะอุตสาหะ มีความกตัญญูในหัวใจ มีสุจริตเป็นวิสัย มีปัญญา และสัมมาวาจาเป็นเครื่องมือ พาชีวิตไปบนเส้นทางแห่งการเรียนรู้และรับใช้เพื่อนมนุษย์…” แม้เป็นเพียงส่วนแรกและส่วนหนึ่งของคำนำ แต่ก็เต็มไปด้วยคำสำคัญที่ทำให้เห็นภาพของอาจารย์หมอเกษม ได้เป็นอย่างดี
เนื่องด้วยเป็นหนังสือชีวประวัติ จึงมีความยาวของหนังสือถึง 665 หน้า ทุกบท ทุกตอน ได้เห็นแนวการดำเนินชีวิต แง่คิดมากมาย
อาจารย์หมอเกษม ให้มุมมองเรื่องห้องสมุด เมื่อคร้ังที่ท่านดำรงตำแหน่งอธิการบดี คนที่ 3 ของมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ ท่านพักอยู่หอพักของมหาวิทยาลัย สามารถทำให้หอพักและห้องสมุดในมหาวิทยาลัยเป็นศูนย์การเรียนรู้ด้วยตนเอง (Self access center) ท่านได้เล่าถึงการพัฒนาห้องสมุดในตอนหนึ่งไว้ ดังนี้ “ผมคิดว่าห้องสมุดต้องเป็นสถานที่เด็กอยากเข้า เราต้องถามตัวเองว่าปัจจัยอะไรที่ทำให้เด็กอยากเข้าห้องสมุด หนังสือพร้อมไหม ระบบการยืม บรรณารักษ์อย่าไปเข้มงวดมากนัก ถ้าห้องสมุดบรรณารักษ์ไม่เป็นมิตร มีระเบียบเงื่อนไขเข้มงวด ไม่รู้จักจัดที่นั่งให้สะดวกสบาย ผมว่าคนไม่อยากเข้า ผมว่าถ้ามีบรรณารักษ์เข้าใจเด็ก มีที่นั่งดีๆ เด็กก็อยากเข้าห้องสมุดดีกว่าให้เขาไปที่อบายมุขก็เสียเด็ก … การทำห้องสมุดต้องคำนึงถึงผู้ใช้เป็นหลัก ไม่ใช่เอาผู้บริหารเป็นตัวตั้ง”
ด้วยสำนวนการเขียนของ สันติสุข โสภณสิริ ที่เขียนชีวประวัติได้อย่างน่าติดตามอ่านเช่นนี้ ทำให้ “ชีวิตพอเพียง หมอเกษม วัฒนชัย” ได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 ประเภทสารคดี เซเว่นบุ๊คอวอร์ด ครั้งที่ 5 ประจำปี 2551 หาอ่านได้ที่ศูนย์บรรณสารสนเทศ ม. หัวเฉียว เลขหมู่ WZ100 ส587ช 2551
รายการอ้างอิง
สันติสุข โสภณสิริ. (2551). ชีวิตพอเพียงหมอเกษม วัฒนชัย. กรุงเทพฯ : หมอชาวบ้าน.
