เมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2560 เวลา 10.00 -12.00 น. ศูนย์บรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ ได้เข้าศึกษาดูงานที่หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งหอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล เพิ่งผ่านการตรวจประเมินสำนักงานสีเขียว (Green Office) ระดับทองปีล่าสุด ในการศึกษาดูงานครั้งนี้ ศูนย์บรรณสารสนเทศ จึงได้รับความกรุณาจากหอสมุดฯ ในการแบ่งปันประสบการณ์การบริหารจัดการพลังงานและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม นอกเหนือจากการศึกษาดูงานห้องสมุดโดยทั่วไป ทั้งนี้ ได้รับเกียรติจาก นางสาวพรจิตต์   หมีงาม รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหารและวิชาการกล่าวต้อนรับและเป็นผู้บรรยายในหัวข้อ “การจัดการพลังงาน” โดยเหตุผลที่ต้องอนุรักษ์พลังงาน ก็เพื่อลดค่าใช้จ่าย ทำให้สภาพแวดล้อมดีขึ้น การบริการก็จะดีขึ้น  มีความปลอดภัยและยังแสดงความรับชอบต่อสังคม

ข้อมูลเบื้องต้นอาคารหอสมุดและคลังความรู้ฯ

1. ชื่อนิติบุคคล : มหาวิทยาลัยมหิดล (ศาลายา)

ชื่ออาคารควบคุม : หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล

TSIC ID: 85302-0082

2. กลุ่มที่ 1 (ขนาดเล็ก)

อาคารควบคุมที่ใช้เครื่องวัดไฟฟ้าหรือติดตั้งหม้อแปลงไฟฟ้ารวมกันน้อยกว่าสามพันกิโลวัตต์หรือสามพันห้าร้อยสามสิบกิโลวัตต์แอมแปร์หรืออาคารควบคุมที่ใช้พลังงานไฟฟ้าพลังงานความร้อนจากไอน้ำหรือพลังงานสิ้นเปลืองอื่นๆ โดยมีปริมาณพลังงานเทียบเท่าพลังงานไฟฟ้าต่ำกว่าหกสิบล้านเมกะจูล

3. ที่ตั้งอาคารหอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล
อาคารของหอสมุดและคลังความรู้ฯ นับว่าตั้งอยู่ใจกลางของมหาวิทยาลัย

4. ประเภทอาคาร (สำนักงาน / สถานศึกษา) พื้นที่รวมของหอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล (ศาลายา) ทั้ง 3 ชั้น รวม 14,000 ตารางเมตร ขนาดพื้นที่ชั้นล่างสุดของส่วนงาน 7,600 ตารางเมตร

5. อาคารเริ่มเปิดดำเนินการเมื่อปี พ.ศ. 2528 จำนวนพนักงานปัจจุบัน 122 คน จำนวน 3 สำนักงาน 4 ฝ่าย

6. จำนวนอาคารทั้งหมด 1 อาคาร

7. ผู้รับผิดชอบด้านพลังงาน : นายประมุข หนูเทพย์

กระบวนการการจัดการพลังงานของหอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล

ขั้นตอนที่1

การแต่งตั้งคณะทำงานด้านการจัดการพลังงาน

คณะทำงานการจัดการพลังงาน

วิธีการเผยแพร่

• ติดบอร์ดประกาศ
• จดหมายอิเล็กทรอนิกส์
• เว็บไซด์ IT GREEN

ขั้นตอนที่2

การประเมินสถานภาพการจัดการพลังงานเบื้องต้น  เป็นการประเมินด้านการจัดการพลังงาน โดยหาข้อมูลประเด็นต่างๆตั้งแต่ปี 2556 -2561

ขั้นตอนที่3

นโยบายอนุรักษ์พลังงาน (ประกาศนโยบายอนุรักษ์พลังงาน)

หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดลได้ ประกาศนโยบายอนุรักษ์พลังงาน  โดย ดร. รุจเรขา วิทยาวุฒิกุล ผู้อำนวยการหอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล

ขั้นตอนที่4

การประเมินศักยภาพการอนุรักษ์พลังงาน  โดยการสร้างกราฟข้อมูลเปรียบเทียบการใช้พลังงานไฟฟ้ารายเดือนและปัจจัยที่ส่งผลให้ปริมาณการใช้พลังงานเพิ่มขึ้น/ลดลงคือ

1. เวลาการเปิดให้บริการ
2. สมรรถนะของเครื่องจักร เพราะหากเครื่องจักรใช้ไปนานๆก็ไม่ได้ช่วยประหยัดไฟ มีแต่ทำให้ค่าไฟจะขึ้น
3. จำนวนผู้เข้าใช้บริการ

ขั้นตอนที่5

การกำหนดเป้าหมายและแผนอนุรักษ์พลังงานและแผนการฝึกอบรมและกิจกรรมเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล มีการกำหนดเป้าหมายการอนุรักษ์พลังงาน

• เป็นร้อยละที่ลดลงของปริมาณพลังงานที่ใช้แต่เดิม > 6.76%
• ระดับของค่าการใช้พลังงานต่อหัวผู้ใช้บริการ 88 (kw/คน)
• ระดับของค่าการใช้พลังงานต่อเวลาการเปิดให้บริการ 14 (KW/Hr)

มาตรการอนุรักษ์พลังงานประจำปี ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน

1.โครงการปรับเปลี่ยนระบบปรับอากาศแบบซิลเลอร์ (2550)

2.มาตรการบำรุงรักษาระบบปรับอากาศ (2552- ปัจจุบัน )

1. ระบบปรับอากาศแบบชิลเลอร์
2. ระบบปรับอากาศแบบแยกส่วน

3.โครงการ  Splar Car Park  (2557)

4.โครงการหลังคาเขียว (2556)

5.โครงการสวนมุมสวย (2560)

6.โครงการ MU Lights Out  ชาวหอสมุดร่วมใจปิดไฟ 1 ชั่วโมง   (2559- ปัจจุบัน )

7.มาตรการเปลี่ยนหลอดเป็น LED  (2556- ปัจจุบัน )

7.1 โครงการเปลี่ยนหลอด Halogen เป็นหลอด LED MR-16

7.2 โครงการเปลี่ยนหลอด LED Bulb บริเวณ E- Lecture

7.3 โครงการเปลี่ยนหลอด LED Bulb บริเวณ Music Zone

7.4 โครงการเปลี่ยนหลอด LED Tube  ห้องน้ำ

7.5 โครงการเปลี่ยนหลอด LED Tube  ห้องสมุดดนตรี ฯ

7.6 โครงการเปลี่ยนหลอด LED Tube ทางเดินรอบอาคาร

7.7 โครงการเปลี่ยนหลอด LED Tube  ห้องอบรมคอมพิวเตอร์

7.8 โครงการเปลี่ยนหลอด LED Tube  ห้องอ่านชั้น1, 2 และ 3

8.มาตรการปรับพื้นที่ให้บริการเพื่อการอนุรักษ์พลังงาน

9.มาตรการด้านสื่อประชาสัมพันธ์ด้านการอนุรักษ์พลังงาน

ขั้นตอนที่ 6

การดำเนินการตามแผน การตรวจสอบ และวิเคราะห์ การปฎิบัติตามเป้าหมายและแผนอนุรักษ์พลังงาน จากโครงการ MU Lights Out ของมหาวิทยาลัยมหิดลที่เริ่มขึ้นเมื่อ 30 ก.ย. 2559 ที่ผ่านมา หอสมุดและคลังความรู้ ฯได้นำโครงการมาสานต่อกับนโยบายของมหาวิทยาลัย นำมาใช้กับมาตรการอนุรักษ์พลังงานของหอสมุดและคลังความรู้ ฯ โดย

• ระยะที่ 1 ตุลาคม 2559 – กันยายน 2560 ปิดไฟที่ไม่จำเป็น 12.00 – 13.00 น. ของทุกวันทำการ
• ระยะที่ 2 ตุลาคม 2560 – กันยายน 2561 ปิดไฟที่ไม่จำเป็น 12.00 – 13.00 น. ของทุกวันทำการ

และปรับอุณหภูมิเป็น 27 องศาเซียลเซียส ในช่วงหลังเลิกงาน และจะต้องไม่กระทบต่อผู้ใช้บริการ

• ระยะที่ 3 ตุลาคม 2561 – กันยายน 2562 ปิดไฟที่ไม่จำเป็น 12.00 – 13.00 น. ของทุกวันทำการ

และปรับอุณหภูมิเป็น 27 องศาเซียลเซียส ในช่วงหลังเลิกงาน และจะต้องไม่กระทบต่อผู้ใช้บริการ ซึ่งโครงการนี้มีการพัฒนาในการเก็บข้อมูลโดยใช้ Google From เพื่อให้สะดวกแก่ผู้บันทึกข้อมูล

ขั้นตอนที่ 7

การตรวจติดตามและประเมินการจัดการพลังงาน จะมีคณะผู้ตรวจประเมิน เพื่อดูว่ารักษามาตรการการจัดการพลังงานได้สำเร็จลุล่วงหรือไม่

ขั้นตอนที่8

การทบทวนการดำเนินงานการจัดการพลังงาน  โดยจะมีการทบทวนการดำเนินงานการจัดการพลังงานส่งเป็นเล่มทุกปี

ในส่วนของการดูงานหอสมุดและคลังความรู้ มหาวิทยาลัยมหิดล นั้น ขอยกตัวอย่างมุมที่แสดงให้เห็นถึงการบริหารจัดการพลังงานและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม อาทิเช่น

การรับบริจาคถุงผ้า

มุมพลังงานจะจัดเป็นมุมเฉพาะ บริเวณทางเข้าออกของบุคลากร เพื่อสร้างความตระหนักให้กับบุคลากรในช่วงการเดินเข้า ออกจากอาคารจะเห็นข้อมูลการประชาสัมพันธ์และข่าวสารหรือกิจกรรมที่เกี่่ยวกับการจัดการพลังงานอยู่ในมุมนั้น

มุมประชาสัมพันธ์การจัดการพลังงาน

ขยะแยกตามประเภท

ขยะแยกประเภท

การนำต้นไม้มาไว้ข้างเครื่องถ่ายเอกสารเพื่อลดมลภาวะ

แผนผังทางหนีไฟที่ชัดเจน

การรณรงค์ไม่ใช้โฟม

การเห็นความสำคัญของการให้ข้อมูลเมื่อมีเหตุฉุกเฉิน มีการจัดทำป้ายในลักษณะตั้งโต๊ะและแบบแนวตั้ง (Roll-up)

ขั้นตอนและแนวปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน

การทำ CPR                                                  

หมายเลขโทรศัพท์ฉุกเฉิน